MARS'TA YENİ BİR GÜN

E

lon Musk, son on yılda adını sayısız defa duyduğumuz, kimilerine göre dahi, kimilerine göreyse yalnızca bir şovmen. PayPal ve Tesla gibi şirketlerin kurucularından olan Musk, 2002 yılında bu şirketlerden edindiği kârları bir araya getirerek SpaceX’i kurduğunda henüz 31 yaşındaydı. Bugünse dünya onu artık uzaya roket gönderen ilk özel şirket sahibi olarak tanıyor. Ve NASA ile yaptığı iş birliği, şovmenliğin ötesinde meziyetleri de olduğunu ispatlıyor. SpaceX’in “Crew Dragon” adını taşıyan insanlı ilk uzay mekiği Mayıs ayında fırlatılarak ISS Uzay üssüne ulaştı. Ama bu Musk için yalnızca bir başlangıç zira asıl planı Mars’a yerleşmek. Sonuçta Musk, bu adımı “Mars’ta medeniyet kurmanın ilk adımı” olarak tanımlıyor. Bu esnada, Mars’ta yaşama adapte olabilmenin formülleri üretilmeye devam ediyor. NASA bizi oraya götürecek lojistiği çözerken, biz kızıl gezegendeki yaşam kalitesine ve insanları barındırmak için kullanılacak mimariye odaklanmak istiyoruz. Sonuçta, eğer gitmeyi başarırsak her pencereden harika bir manzara vadeden bir gezegen var! İşte bunlardan bazıları; hâlâ proje aşamasında olanlar, deneylere başlayanlar ve ümit vadedenler:

Yeni bir yaşam için dünyayı korumak

Paris merkezli Interstellar Laboratuvarları Mars’ta insan yerleşiminin geleceğini oluşturmak ve incelemek için Kaliforniya’daki Mojave Çölü’nde bir bölgesel iklim ve bitki örtüsü ağı kurmayı planladı. EBIOS (deneysel biyo-rejeneratif istasyon) olarak adlandırılan bu tasarım, “rejeneratif yaşam destek teknolojilerine” sahip dairesel bir köy. Laboratuvarın kurucusu ve CEO’su Barbara Belvisi, “Interstellar laboratuvarında, dünyanın bugün ve gelecekte diğer gezegenlerin de korunmasına ve yenilenmesine yardımcı olacak teknolojileri inşa ediyoruz. Yaşam için Mars’a götürmemiz gereken şey aynı zamanda şu anda yeryüzünde korumamız gereken şey. Çok gezegenli bir tür olmanın tek yolu enerjimizi aynı yönde birleştirmektir” diyor. Bu felsefeyi takiben Interstellar, Samanyolu’ndaki yolculuğumuzun bir sonraki ayağına başlamasına yardımcı olmak ve ideal bir yaşam alanı oluşturmak için NASA ile yakın bir şekilde çalışıyor.

Mars üssü Alfa

SpaceX, roketini uzay istasyonuna götürdü ve başarıyla geri döndü. Bir sonraki adım, orada bize güneş dostu bir konut inşa etmek. Crew Dragon iki kişilik bir ekipten oluşuyordu, SpaceX’in insanları Mars’a götürmeye hazırlanan 100 yolcu kapasiteli yeniden kullanılabilir roketi Starship içinse tabiri caizse toplu taşıma yapacak bir araç gerekiyor. Zira bu kadar insanın yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan malzemeleri sağlamak Dünya’dan Mars’a epey bir yolculuk gerektiriyor. Elon Musk ise tüm bu kargoyu taşımak için gerekli olan bin uzay gemisinin yapımının yirmi yıl süreceğini söyledi. Musk ayrıca, kırmızı gezegendeki öncü şehir olan Alfa’nın 2028’de tamamlanabileceğini belirtti.

Mars bitkisinden ev

NASA, Mars’ta en iyi yerleşim şeklini tasarlama fikrini bir yarışmaya çevirdiğinde, AI SpaceFactory iç atmosfer basıncını ve tasarımın dayanması gereken yapısal stresi kaldıracak çift kabuklu bir sistemi tutan dikey, yumurta şeklindeki tasarımıyla ikinci oldu. Mars’ta inşa edilmek üzere yaratılan bu tasarım, gezegende zaten mevcut olan unsurları kullanarak Dünya’dan taşınacak yapı malzemelerine olan bağımlılığı azaltıyor. Ekip, Mars’ta yetiştirilecek bitkiler ve Mars kayasından elde edilen bazalt lifi ve yenilenebilir biyoplastikten oluşan yenilikçi bir karışım geliştirdi. Tasarım, ortak bir yaşam alanı yerine, bireysel yapıları öngörüyor ancak kapladığı alan göz önüne alındığında, hiç kuşkusuz aynı anda birden fazla Marslıyı rahatça barındırabilir.

Mars evimiz robotlara emanet

NASA’nın Mars için üç boyutlu tasarlanmış yaşam alanı tasarım yarışmasının galibi, Arkansas merkezli bir ekip olan Zopherus. Tasarımın gezegende bulunan malzemeleri kullanarak inşa edilmesi ve yuvarlak kulübe benzeri yapılara sahip bir yerleşim yeri oluşturması öngörülüyor. Yapı, insanlar gelmeden önce hazır olması için fiziksel olarak herhangi bir insan müdahalesi olmadan 3D yazdırılacak şekilde tasarlanmış. Süreç, yerleşimi inşa etmeye başlamak için uygun bir alan arayan ve yerleşen bir arazi aracıyla başlatılacak. Arazi aracı, sürecin başlaması için malzeme toplayan otonom robotları kullanacak. Yani insan eli değmeden insanların yaşaması için gereken her şeyin var olduğu bir yapı sistemi kurulacak.

Uzayda sebze yetişir mi?

Bu sırada NASA bilim insanları ve Arizona Üniversitesi Tarım Bölümü, derin uzayda sebze yetiştirmede kullanılabilecek şişirilebilir bir sera geliştirmek için bir araya geldi. Bu deneyin amacı, Ay veya Mars’ta uzun süre kalırken astronotların vejetaryen bir diyetle beslenmesini sağlamak. Arizona Üniversitesi’ndeki kontrollü çevre tarım merkezinin yöneticisi R. Gene Giacomelli kurdukları sistemi, “Bitkilerin yeryüzündeyken sahip oldukları ortamı taklit ediyoruz ve bu süreçleri yaşam desteği için kullanıyoruz.” diye açıklıyor.

Uzay oteli planları

Teksas merkezli girişim Orion Span, 2022’de açılmak üzere ilk süper lüks uzay otelini tasarladı. Aurora İstasyonu adlı 70 milyon sterlinlik uzay oteli, dünyanın millerce uzağında dört misafir ve iki mürettebat üyesini toplam 12 günlük bir yolculuk için ağırlamayı planlıyor ve kişi başı yaklaşık 6,7 milyon £ olarak fiyatlandırılıyor. Orion Span’ın kurucusu Frank Bunger, “Aurora İstasyonu, başlatıldıktan sonra derhal hizmete girerek yolcuları uzaya daha önce görülmemiş bir hızla ve daha düşük bir fiyat noktasında getirirken unutulmaz bir deneyim sunacak.” diyor. Tasarımın tamamı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun Enterprise modülünün baş mimarı olarak kabul edilen Frank Eichstadt liderliğindeki bir ekip tarafından gerçekleştirilecek.